«Δεν σου ταιριάζει να λες ψέματα, τι συμβαίνει;»
Τα παιδία μεταξύ 3μισι και 6 ετών βρίσκονται στο στάδιο όπου αρχίζουν να αναπτύσσουν την φαντασία τους.
Το ψέμα λοιπών σε αυτές τις ηλικίες είναι αναμενόμενο και δεν λέγεται από τα παιδιά με πρόθεση να εξαπατήσουν αλλά αποδίδεται στην διαδικασία καλλιέργειας της φαντασία τους και στη δυσκολία να ξεχωρίσουν το φανταστικό με το πραγματικό.
Το ψέμα στα παιδία της προσχολικής ηλικίας είναι αναμενόμενο γιατί αποτελεί μέρος της εγωκεντρικής τους σκέψης. Το «εγωκεντρικό» παιδί προσαρμόζει την αλήθεια στις δικές του επιθυμίες.
Στην σχολική ηλικία γύρω στα 7 αρχίζει σταδιακά να γίνεται διάκριση μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας. Μέχρι αυτή την ηλικία το παιδί δεν έχει ξεχωρίσει τι είναι ψέμα, θεωρεί ότι το ψέμα είναι κάτι κακό απλώς επειδή τιμωρείται από τους ενήλικες.
Καθώς το παιδί μεγαλώνει και βγαίνε εξελικτικά από το στάδιο του εγωισμού όταν είναι πλέον 8-9 χρονών αρχίζει σταδιακά να αντιλαμβάνεται τις πράξεις του και από την σκοπιά των άλλων.
Ένα παιδί μπορεί να επινοεί διάφορα ψέματα για να στρέψει την προσοχή των γονιών του πάνω του και να ασχοληθούν μαζί του. Είναι σημαντικό οι γονείς αντί να θυμώσουν να προσπαθήσουν να κατανοήσουν γιατί το παιδί τους επέλεξε αυτό τον τρόπο να προσελκύσει την προσοχή τους. Ίσως να μην έχει καλλιεργηθεί μέσα στην οικογένεια η συνήθεια να μιλάνε μεταξύ τους και να εκφράζουν τις επιθυμίες τους, ίσως ακόμα το παιδί να έκανε κάποια προσπάθεια να πει κάτι στους γονείς με τον δικό του τρόπο και να μην έγινε αντιληπτό.
Σε μια τέτοια περίπτωση λοιπόν πρέπει να εξηγήσουν οι γονείς στο παιδί ότι το να λέμε ψέματα δεν είναι ο καλύτερος τρόπος επικοινωνίας γιατί το ψέμα κλονίζει την εμπιστοσύνη των άλλων απέναντι μας και στο μέλλον δεν θα μας πιστεύουν ακόμα και αν τους λέμε την αλήθεια.
Σε μια άλλη περίπτωση, ένα παιδί μπορεί να καταφύγει στο ψέμα στην προσπάθεια του να απενεχοποιηθεί από μια πράξη για να μην υποστεί τις συνέπειες, ο γονέας και πάλι δεν πρέπει να θυμώσει και να τιμωρήσει το παιδί άλλα να του εξηγήσει την έννοια της υπευθυνότητας.
Δεν ωφελεί να πιέζουμε ένα παιδί να παραδεχθεί ότι έχει πει ψέματα. Μπορεί να του είναι δύσκολο να παραδεχθεί την ένοχη του. Εξάλλου αν η παραδοχή δεν είναι μια πράξη εκούσια , δεν θα έχει καταλάβει την αξία του να παραδέχεται κάνεις το λάθος του.
Πως ενθαρρύνουμε ένα παιδί να παραδέχεται τα λάθη του; Πολλές φορές αρκεί να κλείσουμε την κουβέντα μας λέγοντας για παράδειγμα : « Δεν σε πιέζω να παραδεχθείς ότι το έκανες, καταλαβαίνω ότι μπορεί να ντρέπεσαι να το ομολογήσεις, θέλω όμως να ξέρεις ότι ακόμα και αν παραδεχόσουν ότι είπες ψέματα δεν θα σε αγαπούσα λιγότερο. Αντίθετα ακόμα περισσότερο γιατί χρειάζεσαι θάρρος να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και αυτό μας κάνει πιο δυνατούς!!!»Φυσικά ο καλύτερος τρόπος να μάθει ένα παιδί είναι να βλέπει τους ίδιους τους γονείς του να παραδέχονται τα λάθη τους με ειλικρίνεια μεταξύ τους.
Συνοψίζοντας ο τρόπος για να βοηθήσουμε τα παιδία να μην λένε ψέματα είναι να υπάρχει ειλικρίνεια μέσα στην οικογένεια. Είναι σημαντικό λοιπόν οι γονείς να γνωρίσουν ότι τα παιδιά τους είναι ικανά να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν με επιτυχία διάφορα θέματα που προκύπτουν, αρκεί να νιώσουν στηριγμένα μέσα από την ενημέρωση, την ειλικρίνεια, την κατανόηση και τη αγάπη των γονιών τους!!!
