
Όταν μια οικογένεια περιμένει δεύτερο παιδί, είναι φυσιολογικό ν’ αντιμετωπίσει ζήλια από το πρώτο παιδί, εφ’ όσον υπάρχει έμφυτος ο φόβος και η ανησυχία ότι το μωρό που θα έρθει θα του πάρει τη θέση και τα προνόμια. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να προετοιμάσουμε το πρώτο παιδί και ειδικά αν αυτό είναι μικρό, στην προσχολική ηλικία, θα χρειάζεται μια ιδιαίτερη φροντίδα και αντιμετώπιση.
Ιδέες και τακτικές προετοιμασίας:
Ήδη από τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, όταν η κοιλιά αρχίσει να φαίνεται, δείχνουμε στο παιδί το υπερηχογράφημα και του εξηγούμε για το αδελφάκι του και για το γεγονός ότι και το ίδιο το παιδί ήταν έτσι όταν ήταν κι αυτό έμβρυο ακόμη στην κοιλιά. Μπορούμε να του δείξουμε φωτογραφίες και βίντεο από την εποχή που ήταν κι εκείνο τόσο μικρό και να του εξηγήσουμε για τη φροντίδα που χρειάζονται τα μικρά παιδιά και που κι εκείνο έλαβε. Αφήνουμε το παιδί να μιλήσει στον έμβρυο και αργότερα να το νιώσει όταν αυτό κλωτσάει.
Αντιμετώπιση μετά τη γέννα του μωρού:
Αργότερα όταν το δεύτερο παιδί γεννηθεί αφήνουμε το παιδί να λάβει μέρος στη φροντίδα του μικρού μωρού και του δίνουμε δουλειές σημαντικές (π.χ., να ανοίξει αυτό τα δώρα, να τα δοκιμάσει, να βοηθήσει αν θέλει στην οργάνωση του υπνοδωματίου, στη φροντίδα του μπάνιου κλπ).
Μην ανησυχείτε για τι είδος των ευθυνών που θα αναθέσετε. Ένα παιδί προσχολικής ηλικίας μπορεί να μην τα καταφέρνει στο λούσιμο ή στην αλλαγή πάνας αλλά αρκεί να μας φέρνει τις πάνες, να μας βρει την πετσέτα για το μπάνιο και να βγάλει από το συρτάρι ρούχα για το μικρό αδελφάκι.
Είναι σημαντικό να επιβραβεύουμε το παιδί κάθε φορά, ειδικά γιατί ο ρόλος του βοηθού αυξάνει την αυτοεκτίμηση κι αυτοπεποίθηση του μεγαλύτερου παιδιού μας. Εξάλλου, όσο πιο πολύ το συμπεριλάβουμε στη φροντίδα του νέου μωρού, τόσο πιο εύκολα προσαρμόζεται και αισθάνεται χρήσιμο αλλά και δημιουργεί μια καλή σχέση με αυτό χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα ζήλιας.
Είναι σημαντικό επίσης να μη στερήσουμε από το πρώτο
τη σημασία και τη φροντίδα. Θα ήταν καλό να δημιουργήσουμε ποιοτικό χρόνο όπου και οι δύο γονείς ή και ο καθένας ξεχωριστά θα ασχολείται με μόνο με το μεγαλύτερο παιδί και θα περνάει μαζί του χρόνο δημιουργικό κάνοντας τις ασχολίες εκείνες που το παιδί αγαπάει ιδιαίτερα (π.χ., ζαχαροπλαστική, ζωγραφική, ένα συγκεκριμένο παιχνίδι, μια βόλτα στο πάρκο κλπ).
Αν και είναι καλά να λάβουμε υπόψη ότι μερική ζήλια είναι φυσιολογική, είναι καλά να είμαστε σε εγρήγορση και να το συνειδητοποιήσουμε έγκαιρα αν το μεγαλύτερο παιδί μας υποφέρει από υπέρμετρη ζήλια. Εάν ένα παιδί δεν διαχειρίζεται καλά μια τέτοια αλλαγή στο σύστημα της οικογένειας φαίνεται καθαρά από την ανησυχητική αλλοίωση στη συμπεριφορά του, ειδικά αν αυτό αρχίσει να γίνεται επιθετικό απέναντι στο βρέφος.
Πρόληψη:
Πολλά προβλήματα ανταγωνισμού και ζήλιας που δημιουργούνται αργότερα μεταξύ αδελφών οφείλονται συνήθως σ’ ένα λανθασμένο αρχικό χειρισμό και στην προβληματική στάση των γονέων η οποία συνήθως βιώνεται από το πρώτο παιδί ως άνιση και άδικη. Γι’ αυτό προσπαθήστε όσο είναι ακόμα νωρίς να προλάβετε τα χειρότερα. Καλύτερα να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχολόγου-ψυχοθεραπευτή αν το κρίνετε απαραίτητο.
Καλή υπομονή!