Πώς να μιλήσετε σε ένα παιδί για τον αποχωρισμό…
Ο αποχωρισμός βιώνεται σε πολλές περιπτώσεις στη ζωή ενός παιδιού, είναι αναπόφευκτος, αναμενόμενη φάση της ανάπτυξής του, αλλά και απαραίτητος.
Στη βιβλιογραφία αναφέρεται πως οι πιο δύσκολες εποχές για να αποχωριστεί ένα παιδί τη μητέρα του είναι: το δεύτερο εξάμηνο ζωής, όταν εμφανίζεται το λεγόμενο “άγχος των ξένων” και το τέλος του δεύτερου χρόνου όταν το παιδί διανύει την λεγόμενη “περίοδο επαναπροσέγγισης”. Αυτή η δυσκολία εννοείται με την έννοια ότι σε αυτές τις περιόδους ο αποχωρισμός εγείρει μεγαλύτερο άγχος στο παιδί, και αυτό είναι αναμενόμενο στην ηλικιακή φάση που βρίσκεται.
Ο αποχωρισμός από το παιδί είναι συχνά δύσκολος για τις μαμάδες που χρειάζεται να επιστρέψουν στην εργασία τους. Πρόκειται για μια έντονη περίοδο στη ζωή της οικογένειας, που χαρακτηρίζεται από έντονα συναισθήματα, άγχος, ενοχή, ανασφάλεια. Ο αποχωρισμός μπορεί να είναι δυσκολότερος για τους γονείς παρά για το παιδί. Χρειάζεται λοιπόν προετοιμασία τόσο για το παιδί όσο και για τους γονείς που πρέπει πρώτα αυτοί να αντιμετωπίσουν και να ρυθμίσουν το δικό τους άγχος και τις ανησυχίες, γιατί έτσι θα βοηθήσουν και το παιδί τους.
Όποια και αν είναι η ηλικία του αποχωρισμού, οι γονείς μπορούν να ενισχύσουν το παιδί τους στην προσαρμογή στο νέο τρόπο φύλαξης, μέσα από την κατάλληλη προετοιμασία και τη σταδιακή εισαγωγή του στην κατάσταση του αποχωρισμού.
Το μωρό έχει βιώσει ήδη κάποιους αποχωρισμούς. Ο πρώτος αποχωρισμός ήταν εκείνος από το σώμα της μαμάς του κατά τη γέννηση, ένας άλλος είναι εκείνος που σχετίζεται με τον ύπνο, το δικό του κρεβάτι, το δικό του δωμάτιο. Αυτές οι στιγμές “νυχτερινής μοναξιάς” βοηθούν το μωρό να αναπτύξει την ικανότητα του να μένει μόνο, σε συνθήκες που εμπνέουν ασφάλεια, ενισχύουν το δικό του αίσθημα ασφάλειας, το βοηθούν να κατανοήσει πως υπάρχουν κάποιες στιγμές με τους γονείς και άλλες χωρίς εκείνους.
Κάποιες φορές θα χρειαστεί να πάνε κάπου και θα το αφήσουν στη φροντίδα κάποιου άλλου. Αυτοί οι μικροί αποχωρισμοί είναι μια σημαντική εμπειρία για το μωρό, γιατί μαθαίνει να χτίζει τον εαυτό του και να προσαρμόζεται σταδιακά στον εξωτερικό κόσμο, μαθαίνει να ξεπερνά σταδιακά το αίσθημα εγκατάληψης. Αυτές οι σύντομες στιγμές μακριά από τους γονείς, που δεν βρίσκονται σωματικά συνεχώς δίπλα του, θα το βοηθήσουν να αντιμετωπίσει πιο εύκολα τον αποχωρισμό, μέσα από τη μάθηση ότι οι γονείς υπάρχουν ακόμα και αν δεν τους βλέπει και πως θα επιστρέψουν.
Για τις πρώτες αυτές στιγμές αποχωρισμού είναι σημαντικό οι γονείς να μη φεύγουν κρυφά ή όταν το παιδί κοιμάται ή χωρίς να το αποχαιρετήσουν. Θα πρέπει να το αποχαιρετούν με αποφασιστικότητα, ακόμα και αν κλαίει, να του μιλήσουν καθησυχαστικά, να το διαβεβαιώσουν πως θα επιστρέψουν αργότερα. Καλό επίσης είναι να μην καθυστερούν την αποχώρηση τους και να μην είναι τα δικά τους μάτια δακρυσμένα, ούτε το πρόσωπό τους πιο απελπισμένο από του μωρού τους.
Δείχνοντας εμπιστοσύνη στην ικανότητα του παιδιού τους να αντιμετωπίσει την κατάσταση, μέσα από την σωστή προετοιμασία, θα διαπιστώσουν, τις περισσότερες φορές, πως το παιδί θα σταματήσει να κλαίει πολύ γρήγορα, μόλις γυρίσουν την πλάτη να φύγουν.
Οι αποχωρισμοί είναι αναπόφευκτοι αλλά και απαραίτητοι και επιθυμητοί για την υγιή ανάπτυξη του παιδιού. Ακόμα και αν προκαλούν κάποια δάκρυα, δεν πρόκειται να προκαλέσουν τραύματα στο παιδί και, αν έχουν προετοιμαστεί σωστά, θα έχουν καλή εξέλιξη, με την προϋπόθεση βέβαια ότι οι γονείς έχουν πειστεί γι’ αυτή την αναγκαιότητα.
