Πολλοί γονείς εφαρμόζουν τη μέθοδο της τιμωρίας για να διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους με την ελπίδα να διώξουν τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές και στη θέση τους να εγκαταστήσουν τις επιθυμητές. Τις περισσότερες φορές όμως αγνοούν ότι αν η τιμωρία δεν εφαρμοστεί σωστά μπορεί να προκαλέσει περισσότερο αρνητικές αντιδράσεις και μεγαλύτερη έξαρση των δυσάρεστων συμπεριφορών. Για το λόγο αυτό σας προτείνουμε την μέθοδο του Time Out μια αποτελεσματική τεχνική πειθάρχησης όπου απομονώνουμε το παιδί σε συγκεκριμένο χώρο για μερικά λεπτά (ιδανικά μια γωνιά δωματίου) ώστε ν’ αντιληφθεί ότι μια δεδομένη του συμπεριφορά δεν είναι αρεστή. Το time out είναι επίσης προτιμότερο από οποιαδήποτε άλλη μέθοδο διαπαιδαγώγησης επειδή δεν πληγώνει το εγώ του παιδιού κατά συνέπεια την αυτοεκτίμησή του.
Το time out είναι κατάλληλο για:
- Παιδιά ηλικίας 2,5 -4 ετών έως και 6 ετών.
- Επαναλαμβανόμενες επικίνδυνες συμπεριφορές (π.χ., ξεπίτηδες δάγκωμα, χτύπημα, δυνατό σπρώξιμο άλλου παιδιού).
- Ανυπακοή σε σημαντικούς κανόνες και κανόνες υγιεινής (π.χ., πλύσιμο χεριών/δοντιών, μπάνιο κλπ).
- Γενικά οποιεσδήποτε επαναλαμβανόμενες ανεπιθύμητες συμπεριφορές.
Τι είναι το time out:
Είναι στην ουσία η απώλεια προνομίων για μικρό χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα, το παιδί στερείτε για μερικά λεπτά:
- Την πρόσβαση σε παιχνίδια
- Την σωματική επαφή
- Την κουβέντα
- Τις αγαπημένες του δραστηριότητες
- Την παρέα με άλλα παιδιά ή με τα μέλη της οικογένειας
Στόχος είναι ν’ αντιληφθεί το παιδί ότι εξαιτίας της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς που εκδήλωσε χάνει κάποια σημαντικά δικαιώματα κι εθελημένα να σταματήσει αυτή τη συγκεκριμένη αντίδραση.
Πότε χρησιμοποιείτε το time-out:
Πότε χρησιμοποιείτε το time-out:Όταν έχει ήδη γίνει προσπάθεια διόρθωσης της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς μέσω θετικής ενίσχυσης κι επιβράβευσης της επιθυμητής συμπεριφοράς για αρκετό χρονικό διάστημα χωρίς επιτυχία.
Σωστή χρήση του time out:
- Η τιμωρία time out πρέπει να μπαίνει μετά από 3 προειδοποιήσεις. Προειδοποιούμε δηλαδή το παιδί ώστε να του δώσουμε τον έλεγχο, την ευκαιρία να αποφύγει την τιμωρία. Αμέσως μετά την τρίτη προειδοποίηση μπαίνει αμέσως η τιμωρία ώστε το παιδί ν’ αντιληφθεί ότι εννοούμε αυτά που λέμε και δεν αστειευόμαστε. Σιγά σιγά το παιδί θα αρχίσει να σταματά την ανεπιθύμητη συμπεριφορά πριν την τρίτη προειδοποίηση. Μην περιμένετε όμως να λειτουργήσει από την πρώτη. Το παιδί αρχικά το πάει μέχρι τα άκρα πριν καταλάβει ότι η τιμωρία θα ακολουθεί πάντα μετά την τρίτη προειδοποίηση κι έχει την επιλογή να μην συνεχίσει και να μην καταλήξει στην τιμωρία.
Πως προειδοποιούμε:
Οι 3 προειδοποιήσεις γίνονται ως εξής: «Γιάννη αυτή είναι η πρώτη προειδοποίηση». Αν ο Γιάννης επαναλάβει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά τότε δίνουμε την δεύτερη προειδοποίηση, «Γιάννη σε προειδοποιώ για δεύτερη φορά. Αν συνεχίσεις θα μπεις τιμωρία στη γωνιά». Στην τρίτη προειδοποίηση, αν ο Γιάννης δηλαδή συνεχίσει με τη δυσάρεστη συμπεριφορά μετά τις πρώτες δύο προειδοποιήσεις, μπαίνει αμέσως η τιμωρία.
- Βρείτε το κατάλληλο μέρος (π.χ., μακριά από τηλεόραση, όχι ένα σκοτεινό μέρος που το παιδί θα αισθάνεται φόβο).
- Η τιμωρία πρέπει να διαρκεί 1 λεπτό για κάθε ηλικιακό χρόνο του παιδιού (π.χ., 3 λεπτά αν το παιδί είναι 3 ετών).
- Για μικρά παιδιά εξηγούμε με απλά λόγια το λόγο της τιμωρίας ώστε ν’ αντιληφθούν γιατί τιμωρούνται (π.χ., «δε χτυπάμε», «όχι μπουμ»).
- Όταν το παιδί είναι στη γωνιά του time out δεν του μιλάμε, δεν κάνουμε κήρυγμα. Απλά το αγνοούμε για όσο είναι τιμωρημένο.
- Ο γονέας είναι χρονοτερματοφύλακας (κρατάει το χρόνο).
- Όταν τελειώσει το time out επιστρέφουμε πίσω στη σχέση μας με το παιδί όπως ήταν (εκδηλώσεις αγάπης, στοργής). Δεν συζητάμε την ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Προχωράμε κάνοντας μια νέα αρχή.
- Απέχουμε από το να πληγώνουμε την αυτοεκτίμηση του παιδιού. Το time out είναι αρκετό για να περάσουμε το μήνυμα που θέλουμε.
- Προσοχή στην κατάχρηση! Αποφύγετε την εφαρμογή time out για πράξεις κατώτερης σημασίας.
Συμβουλή: Δοκιμάστε το time out αρκετά ώστε να δείτε αποτελέσματα. Μην αποθαρρυνθείτε αν δεν λειτουργήσει αρχικά. Χρειάζεται υπομονή κι επιμονή από μέρους σας. Καλή επιτυχία!
