Η προεφηβεία αποτελεί μια περίοδο μετάβασης απο τα παιδικά χρόνια στα εφηβικά, η οποία κυμαίνεται περίπου απο τα 8 στα 12 χρόνια και χαρακτηρίζεται από πρωτόγνωρες και ξαφνικές προκλήσεις και αλλαγές τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.
Πιο συγκεκριμένα, αυτή η περίοδος συνοδεύεται απο διάφορες αλλαγές στα παιδιά που προκαλούνται από διάφορους παράγοντες εκ των οποίων είναι και οι ορμονικοί αλλά και οι ψυχοσυναισθηματικοί. Σε σχέση με το τελευταίο, τα παιδιά σ’αυτή την περίοδο, ξεκινούν να διαφοροποιούνται απο τους γονείς τους και κατ’επέκτασην απο την οικογένεια τους, διεκδικώντας περισσότερο την ανεξαρτησία και την αυτονομία τους. Επιπρόσθετα, τείνουν να επιζητούν περισσότερο την αίσθηση ελέγχου στις ζωές τους και να προσπαθούν να εξερευνήσουν εκτενεστέρα τα όρια και την ταυτότητά τους.
Χαρακτηριστικά της προεφηβείας
Όλα τα παραπάνω πιθανόν να οδηγούν σε ορισμένες δυσκολίες για τους γονείς όπως για παράδειγμα:
- την ανυπακοή των παιδιών
- την αφηρημάδα
- την ειρωνεία
- το να αντιμιλούν τα παιδιά στους γονείς κι ακόμη και να τους βρίζουν
- το να προκαλούνται έντονα και απότομα συναισθηματικά ξεσπάσματα στα παιδιά
- το να επικρατεί μια αίσθηση μυστικοπάθειας
- το να λένε ψέματα στους γονείς
- και τέλος το να κλείνονται περισσότερο στον εαυτό τους και να μην επιζητούν τόσο την επαφή με τους γονείς τους όσο παλαιότερα
Επιπρόσθετα, τα παιδιά σ’ αυτή την περίοδο ξεκινούν να παρατηρούν περισσότερες αλλαγές στο σώμα τους με αποτέλεσμα αυτό να οδηγεί πολλές φορές στην απομόνωση από τους γονείς τους, ξεκινούν να δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον προς το αντίθετο φύλο και γενικότερα ξεκινάει να αναπτύσσεται ακόμα περισσότερο η σεξουαλικότητα τους.
Εισηγήσεις για την ομαλή διαχείριση των προκλήσεων της προεφηβείας
Όλα όσα προαναφέρθηκαν, πιθανόν να αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για αρκετούς γονείς. Για το λόγο αυτό πιο κάτω ακολουθούν ορισμένες εισηγήσεις ως προς την διαχείριση τους:
- Ειναι σημαντικό για τους γονείς, να σεβαστούν την ανάγκη του παιδιού για ανεξαρτησία και αυτονομία και κατ’επέκτασην την ανάγκη του για απομόνωση στον δικό του χώρο όπως για παράδειγμα το υπνοδωμάτιο του. Όταν το παιδί αισιθανθεί απο τους γονείς του ότι σέβονται τις ανάγκες του τότε πιθανόν να νιώσει και το ίδιο πιο άνετα τόσο με τον εαυτό του όσο και με τους γονείς του, με αποτέλεσμα να ανοιχτεί περισσότερο μαζί τους.
- Οι γονείς θα μπορούσαν να συζητήσουν με τα παιδιά τους για το θέμα της σεξουαλικής αγωγής με απλά και λιτά λόγια δίνοντας σαφή μηνύματα όσο αφορά την λειτουργία και χρησιμότητα των διάφορων μερών του σώματος, των λόγων για τους οποίους οι άνθρωποι προβαίνουν σε σεξουαλική επαφή καθώς και το πως γίνονται τα παιδιά. Προϋπόθεση γι’αυτή την συζήτηση είναι τα παιδιά να ξεκινήσουν να έχουν μια ωριμότερη αντίληψη για το σώμα και τον εαυτό τους. Σε σχέση με τις αλλαγές στο σώμα των παιδιών (π.χ. έμμηνος ρύση, ονείρωξη, τριχοφυΐα κτλπ), οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν στα παιδιά ότι αυτές οι αλλαγές ωφείλονται στην σωματική και σεξουαλική ωρίμανση και ακολούθως μπορούν να τα καθησυχάσουν με το να εισηγηθούν διάφορες λύσεις από κοινού, εαν κάποιο παιδί βιώνει ως πρόβλημα αυτές τις αλλαγές.
- Όταν οι γονείς ασιθάνονται ότι τα παιδιά τους κρύβουν κάτι, είναι σημαντικό να σεβαστούν την ιδιωτικότητα των παιδιών τους και να μην τα πιέζουν να μιλήσουν, γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στο να γίνουν αμυντικά και να κλειστούν περισσότερο στον εαυτό τους. Αυτό που χρειάζεται είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς κλίματος αποδοχής για τα ίδια, με αποτέλεσμα αυτό να τους δίνει την αίσθηση ότι οι γονείς τους είναι εκεί για τα ίδια ανεξάρτητα απο το οτιδήποτε. Όταν τα ίδια αισθανθούν έτοιμα να μοιραστούν κάτι προσωπικό με τους γονείς τους, οι τελευταίοι χρειάζεται να διατηρήσουν μια μη επικριτική στάση και να αποφύγουν να βγάζουν γρήγορα συμπεράσματα.
- Όταν τα παιδιά ξεκινήσουν να κάνουν παρέα με άλλα συνομήλικα τους άτομα, είναι σημαντικό για τους γονείς να αποδεκτούν το γεγονός ότι δεν μπορούν να έχουν πάντοτε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις ζωές τους. Είναι καλό να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν και πάλι ένα κλίμα ασφάλειας για το παιδί, ώστε να αισθανθεί ότι οι γονείς του είναι εκεί, όταν το ίδιο έρθει αντιμέτωπο με τους πρώτους τσακωμούς και παρεξηγήσεις με τους φίλους του. Επιπρόσθετα, είναι μια καλή ευκαιρία για τους γονείς να μάθουν στα παιδιά τους κατάλληλες επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες.
- Όταν οι γονείς ασθάνονται ότι τα παιδιά τους είναι αφηρημένα ή αδιάφορα, είναι σημαντικό να υπάρχει ενσυναίθηση απο την δική τους πλευρά, με σκοπό να κατανοήσουν την πλευρά των παιδιών καθώς και το τι μπορεί να κρύβεται πίσω απο αυτή την στάση. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό για τους γονείς να μην θεωρήσουν ότι αυτή η στάση των παιδιών σχετίζεται με τους ίδιους, και παράλληλα να τα βοηθήσουν στην υπευθυνοποίηση τους αλλά και στην κατανόηση και τήρηση των οικογενειακών κανόνων.
- Όταν τα παιδιά ξεσπούν στους γονείς, οι τελευταίοι είναι σημαντικό να διατηρούν την ψυχραιμία τους και να αντανακλούν αλλά και να ομαλοποιούν τα συναισθήματα που βιώνουν τα παιδιά τους. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να προσπαθήσουν να καταλάβουν τι προκαλεί αυτές τις εκρήξεις και να βοηθήσουν τα παιδιά ως προς την διαχείριση και την εξεύρεση λύσεων απο κοινού σε σχέση με πιθανές δυσκολίες τις οποίες μπορεί να αντιμετωπίζουν και τις οποίες δεν ξέρουν τα ίδια τα παιδιά πως να τις διαχειριστούν απο μόνα τους.
Ευχόμαστε να βρήκατε βοηθητικό αυτό το άρθρο!
