Η σημερινή κοινωνία εκθειάζει το αδύνατο σώμα. Ως αποτέλεσμα οι γυναίκες επιθυμούν να είναι όσο το δυνατόν πιο αδύνατες και χρησιμοποιούν το βάρος τους ως μεζούρα με την οποία μετρούν την αυτοεκτίμηση και την ελκυστικότητα τους. Τα συναισθήματα κι η αρνητική στάση απέναντι στο σώμα συνήθως χειροτερεύουν κατά την εφηβεία η οποία φέρνει τρομερές συναισθηματικές και σωματικές αλλαγές που τις περισσότερες φορές ένα νεαρό κορίτσι δεν είναι έτοιμο να τις δεχθεί. Δυστυχώς κάποια κορίτσια οδηγούνται σε Διατροφικές Διαταραχές όπως τη Νευρογενή Ανορεξία η οποία λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας για να αντιμετωπίσει το άτομο προσωπικά προβλήματα, διαπροσωπικές σχέσεις κι άλλες καταστάσεις.
Τί είναι η Νευρογενής Ανορεξία
Η ονομασία «νευρογενής ανορεξία» (ή νευρική ανορεξία) προϋποθέτει οτι το άτομο έχει χάσει την όρεξη του από νευρικά αίτια. Στην ουσία το άτομο δεν έχει χάσει ακριβώς την όρεξη του, αντιθέτως έχει μεγάλη όρεξη για φαγητό κι είναι πολύ πεινασμένο, αλλά αρνείται να φάει από φόβο μήπως παχύνει. Φοβάται ακόμη να είναι σε φυσιολογικό βάρος και προσπαθεί να έχει όσο πιο χαμηλό σωματικό βάρος μπορεί.
Το άτομο με ανορεξία προσπαθεί να περιορίσει τις θερμίδες που καταναλώνει όσο πιο πολύ μπορεί, ή/και να ξοδεύει όση περισσότερη ενέργεια μπορεί μέσο της σωματικής άσκησης, της νηστείας, και της αποφυγής κοινωνικών καταστάσεων που συμπεριλαμβάνουν φαγητό.
Το άτομο πεινά πάρα πολύ και σκέφτεται διαρκώς το φαγητό, προσπαθεί να βρίσκεται συνεχώς κοντά σ’αυτό, το δίνει σ’ άλλους, μαγειρεύει γι’ άλλους, αλλά ο υπερβολικός φόβος του για το πάχος δεν του επιτρέπει να έχει κανονικά γεύματα και το ωθεί στον υποσιτισμό και τη λιμοκτονία.
Η προσωπικότητα του ανορεκτικού ατόμου
Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που καταλήγουν στην νευρογενή ανορεξία έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά ως προς την προσωπικότητα τους. Το τυπικό ανορεκτικό άτομο συνήθως κατάγεται από μια οικογένεια που φαίνεται τέλεια απ’ έξω. Έχει συνήθως υψηλούς στόχους, κατέχει πολλές επιτυχίες, είναι καλή μαθήτρια που με νύχια και με δόντια αγωνίζεται για να κερδίζει την αναγνώριση και την επιβεβαίωση των γονιών της.
Τα ανορεκτικά άτομα είναι συνήθως τα παιδιά που λατρεύουν οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές τα οποία χαρακτηρίζονται ως πολύ οργανωμένα και ήσυχα. Ποτέ δεν προκαλούν προβλήματα στο σχολείο και ποτέ δεν ανησυχούν και δεν ξεσηκώνουν τους γονείς τους κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Είναι υπερβολικά ευγενικά και πάντα λειτουργούν βάση των κανόνων της οικογένειας. Δεν είναι αυτό που θα λέγαμε φυσιολογικοί έφηβοι που κηρύττουν τη γνωστή επανάσταση της εφηβείας.
Πίσω από αυτή τη μάσκα του καλού παιδιού υπάρχει συνήθως μια μανιώδης τελειομανία η οποία οδηγεί το άτομο στην ανορεκτική συμπεριφορά από φόβο μήπως αποτύχει, μήπως απορριφθεί σαν άτομο, μήπως χάσει την εκτίμηση των άλλων.Το μόνο αντικείμενο που είναι ασφαλές να ελέγξει μια έφηβη με αυτές τις ανησυχίες είναι το σώμα της μέσο της δίαιτας. Εξάλλου αυτό είναι κάτι που εγκρίνει και επιβραβεύει η κοινωνία στις γυναίκες. Έτσι το ανορεκτικό άτομο αισθάνεται ότι ο έλεγχος του σώματος της είναι το μεγαλύτερο της επίτευγμα κι η καλύτερη αυτοπειθαρχία μέσα από την οποία παίρνει αυτό που πιο πολύ χρειάζεται, την επιβράβευση της κοινωνίας.
Τα άτομα με ανορεξία είναι επίσης πολύ εξαρτημένα από τους γονείς τους. Από τη μία, η ανορεκτική έφηβη, αισθάνεται την ανάγκη για ανεξαρτησία αλλά από την άλλη νιώθει ανίκανη να ανεξαρτητοποιηθεί από τους γονείς της και να ζήσει με τα δικά της μέσα. Έτσι η ανορεξία εξυπηρετεί σαν ένα μέσο με το οποίο μπορεί το άτομο να αντιμετωπίσει αυτή την εσωτερική σύγκρουση.
Οργανικές Συνέπειες
-Χαμηλή αντίσταση του ανοσοποιητικoύ συστήματος
-Αδυναμία
-Ευαισθησία στη ζέστη και στο κρύο
-Μώλωπες το σώμα
-Αϋπνίες
-Έντονη τριχοφυία όταν χαμηλώσει πολύ το σωματικό βάρος
-Η μακρόχρονη αφαγία προκαλεί προβληματική κυκλοφορία αίματος σε σημείο που να αποχρωματίζεται και να σκληραίνει το δέρμα
-Κρύα άκρα
-Δυσπεψία λόγω αφαγίας η οποία προκαλεί ακόμη περισσότερο άγχος και φοβία για το φαγητό
-Αδύνατα κόκαλα λόγω υποσιτισμού ακόμα και στα πρώτα στάδια της ανορεξίας
-Συρρίκνωση στα όργανα αναπαραγωγής
-Έλλειψη έμμηνου ρήσης
Συναισθηματικές αλλαγές
Λόγω υπερβολικής απώλειας βάρους συμβαίνουν αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου που προκαλούν αλλαγές το συναισθηματικό κόσμο του ατόμου. Υπάρχει επίσης κατάθλιψη η οποία γίνεται όλο και πιο εμφανής καθώς χάνονται τα κιλά και το άτομο μοιάζει συναισθηματικά κενό. Μοιάζει ανίκανο να εκφράσει και να νιώσει θετικά συναισθήματα ενώ βιώνει κι εκφράζει περισσότερο αρνητικά συναισθήματα όπως ενοχές και θυμό. Ακόμη προκαλείται κι έλλειψη συγκέντρωσης η οποία δυσκολεύει το διάβασμα ή και την προσήλωση σε μια απλή συνομιλία. Όταν περισσότερο από 40% του σωματικού βάρους έχει χαθεί, το άτομο μοιάζει σαν μικρό παιδί. Έχει επηρεαστεί τόσο πολύ η λογική κι η κρίση του ώστε να μην μπορεί να δεχθεί ψυχοθεραπεία. Πρέπει πρώτα να κερδίσει ορισμένο σωματικό βάρος.
Ανησυχίες για την οικογένεια και σημάδια κινδύνου.
Οι σύντροφοι κι οι συγγενείς θα πρέπει να κινητοποιηθούν αν προσέξουν ότι το αγαπημένο τους πρόσωπο:
-Έχει χάσει πολύ βάρος απότομα
-Τρωει πολύ λιγότερο από πριν
-Ενώ έχει χάσει αρκετό βάρος μετά από δίαιτα, επιμένει να αδυνατίσει.
-Δίνει δικαιολογίες για να μην φαει. Π.χ., λέει ότι έφαγε αλλού
-Αρχίζει ν’ αρνείται να φαει συγκεκριμένες ομάδες τροφών. Π.χ., κρέας ή ψωμί.
-Κάνει ολόκληρο θέμα αν η σαλάτα έχει dressing ή τα λαχανικά έχουν βούτυρο.
-Επιμένει να μαγειρεύει η ίδια το φαγητό της ή αρνείται να τρώει με την οικογένεια.
-Κόβει το φαγητό σε μικρά μικρά κομματάκια και παίρνει πάρα πολύ χρόνο να τελειώσει ένα γεύμα.
Μια θεραπευτική άσκηση | Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου | Anthia.net
Τι μπορείτε να κάνετε αν καταλάβετε ότι ένα αγαπημένο σας πρόσωπο έχει Νευρογενή Ανορεξία.
-Μιλήστε στο άτομο για τις ανησυχίες σας. Πρέπει να μάθει ότι ανησυχείτε επειδή νοιάζεστε.
-Ενθαρρύνετε το άτομο να παραδεχθεί το πρόβλημα του.
-Ζητήστε τη βοήθεια κάποιου ψυχολόγου/ψυχοθεραπευτή με ειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές ώστε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα όσο καλύτερα γίνεται.
-Αν το άτομο αρνείται τη βοήθεια σας τότε είναι καλύτερα να ενημερωθείτε εσείς όσο περισσότερο γίνεται. Ζητήστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Μην πανικοβληθείτε αν αρνηθεί τη βοήθεια σας. Η άρνηση είναι βασικό χαρακτηριστικό των διατροφικών διαταραχών. Είναι σημαντικό να μην σας αποπάρει η άρνηση του ατόμου. Ίσως το άτομο δεχθεί να έρθει μαζί σας σε μια συνάντηση με κάποιο ειδικό.
-Ζητήστε βοήθεια για να μάθετε πώς να χειριστείτε εσείς το πρόβλημα. Μην πιστεύετε όταν το άτομο σας πει ότι το ξεπέρασε, ότι θα προσπαθήσει περισσότερο και θα γίνει καλύτερα. Ακόμη κι αν το άτομο το εννοεί, οι διατροφικές διαταραχές δεν γιατρεύονται από τη μια στιγμή στην άλλη.
-Όταν το άτομο μπει σε θεραπεία μείνετε κοντά του και στηρίξτε το.
-Ακούτε το άτομο όποτε έχει ανάγκη να σας μιλήσει. Μοιραστείτε μαζί του τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας.
