Σαν διαταραχή πανικού ορίζεται η οξεία και έντονη εισβολή άγχους που συνοδεύεται από αισθήματα επικείμενης καταστροφής σε ένα άτομο όταν βρίσκεται σε μέρη η καταστάσεις απ ’όπου η διαφυγή είναι δύσκολη η του προκαλεί αμηχανία .
Η πιθανότητα να πάθει κάποιος κρίση πανικού κατά την διάρκεια της ζώης κυμαίνεται από 1-4% .
Η πρώτη κρίση πανικού συμβαίνει κυρίως ξαφνικά με συμπτώματα που χαρακτηρίζονται από αίσθημα επικειμένου θανάτου η καταστροφής . Το άτομο συνήθως δεν μπορεί να κατονομάσει την πηγή που προκάλεσε τον φόβο-άγχος . Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού είναι η ταχυκαρδία, δύσπνοια , αίσθημα παλμών, η καρδιά να «σφυροκοπά» , πόνος η δυσφορία στο στήθος, εφίδρωση , αίσθημα ότι κόβεται η αναπνοή , ναυτία, άσημα ζάλης η δυσφορία, αστάθεια η λιποθυμία. Επίσης μπορεί να εμφανίζουν μουδιάσματα στα χεριά .Οι προσβολές πανικού κορυφώνονται σε λίγα λεπτά και διαρκούν 5′-30′
Τα άτομα που έχουν διαταραχή πανικού συνήθως αναπτύσσουν νευρικότητα και φόβο ανάμεσα στις προσβολές . Συχνά αυτή η νευρικότητα και ο φόβος ότι θα ξανασυμβεί η προσβολή με όλη την αίσθηση φοβερής δυσφορίας , ανημποριάς και απώλειας του ελέγχου που συνοδεύουν την προσβολή οδηγούν στην ανάπτυξη αγοραφοβίας
Ως αγοραφοβία ορίζεται η τάση του ατόμου να αποφεύγει καταστάσεις με πολύ κόσμο με το φόβο ότι πρόκειται να πάθουν κάποια προσβολή πανικού και να έρθει σε δύσκολη θέση η αμηχανία . Έτσι ξεκινά να αποφεύγει μέρη οπού υπάρχει πολύς κόσμος όπως μαγαζιά, εστιατόρια, εκκλησιά , θέατρα , καθώς επίσης και λεωφορεία τραίνα κλπ.
Ο πανικός μπορεί να εξελιχτεί κατά στάδια που κυμαίνονται από υποκλινικές προσβολές, πλήρεις προσβολές πανικού , άγχος αναμονής καθώς και την φοβική αναμονή καταστάσεων και αγοραφοβία .
Υπάρχει συνοσηρότητα της διαταραχής πανικού και αγοραφοβίας σε ποσοστό που φτάνει το 85%.
Πέραν της αγοραφοβίας υπάρχει συνοσηρότητα της διαταραχής πανικού με την κατάθλιψη καθώς και ιστορικού χρήσης αλκοόλ .
Αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι προσβολές πανικού της διαταραχής πανικού μιμούνται πολλές “οργανικές” διαταραχές , οπότε οι ασθενείς επισκέπτονται πολλούς γιατρούς και κάνουν πολυάριθμες εξετάσεις , μέχρι να μπει η διάγνωση ότι πρόκειται για διαταραχή πανικού. Έτσι ο ασθενής πολλές φορές ταλαιπωρείται μέχρι να γίνει τελικά η διάγνωση .
Η αιτιολογία των κρίσεων πανικού δεν είναι πλήρως διευκρινισμένη . Υπάρχουν έρευνες που αναφέρονται σε κληρονομική προδιάθεση γιατί η διαταραχή αυτή έχει την τάση να εμφανίζεται σε οικογένειες. Διαταραχές στην λειτουργία του εγκεφάλου σχετίζονται επίσης με την εκδήλωση πανικού . Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι η κατάχρηση ουσιών αλλά και η χρήση αλκοόλ μπορεί επίσης να οδηγήσει στην εκδήλωση κρίσεων πανικού. Γεγονότα που προκαλούν έντονο στρες όπως η απώλεια, η ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση κρίσεων πανικού. Ως πιο ευάλωτα για την εκδήλωση κρίσεων πανικού θεωρούνται άτομα που έχασαν κάποιο γονιό κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας.
Η διαταραχή πανικού μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς από ένα συνδυασμό θεραπευτικών παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν την φαρμακοθεραπεία αλλά και την γνωστική συμπεριφορική θεραπεία.
Όσον αφορά την φαρμακοθεραπεία χρησιμοποιούνται κυρίως αντικαταθλιπτικά (παροξετίνη , σερταλίνη , εσιταλοπράμη ) σε συνδυασμό με αγχολυτικά (αλπραζολάμη, κλοναζεπάμη ).
Όσον αφορά την γνωστική συμπεροφορικη θεραπεία ο ασθενής μαθαίνει να αναγνωρίζει και να τροποποιεί τον τρόπο σκέψης και τα μοντέλα συμπεριφοράς του έτσι ώστε να μην οδηγείται στην εμφάνιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων του πανικού.
